Een levensloopbestendige woning in 6 stappen

Een levensloopbestendige woning is veel waard. De herinneringen, de omgeving en de sociale contacten: dat is wat een huis tot een thuis maakt. Als u een fijne woonomgeving heeft, is er niets heerlijker dan er te blijven wonen zolang u wilt, nietwaar? En dat kan! 

 

Als u van uw huis een levensloopbestendige woning maakt, dan kunt u er blijven wonen ook als: 

  • u in de toekomst zorg nodig heeft
  • u een verhoogd risico op vallen krijgt
  • woont in een huis met meerdere verdiepingen
  • u niet teveel wilt investeren

 

Maar hoe kunt u uw huis levensloopbestendig maken? Zeker wanneer u nu nergens last van heeft en met gemak uw hele huis doorgaat, kan het moeilijk zijn om te bepalen waar u kunt beginnen. Daarom laten we in dit artikel zien hoe u uw bestaande woning in zes stappen toekomstbestendig maakt. Ook leest u over zowel de kosten als de mogelijkheden tot financieren van de aanpassingen. Het eerste deel van dit artikel gaat over de te nemen stappen en het tweede gedeelte over de kosten. 

Wat is een levensloopbestendige woning?

 

Een levensloopbestendige woning is een huis dat zo is aangepast of gebouwd, dat de bewoners er hun hele leven in kunnen wonen. Zelfs als er zorg nodig is of als de bewoners slecht ter been zijn.

 

Volgens het kennisinstituut Onze Taal werd de term ‘levensloopbestendige woning’ voor het eerst gebruikt in de jaren ’90. Deze omschrijving moest het type woningen aanduiden die geschikt zijn voor langer thuis wonen. Van jonge stellen en gezinnen tot en met senioren.

 

Het huis vormt het hele leven de thuisbasis van het gezin en wordt daarom ook wel levensloopwoning genoemd. In een levensloopwoning hoeft u nooit te denken: ‘verhuizen of niet?’ tenzij u dit zelf wilt. Lichamelijke klachten zijn namelijk geen reden meer om te verhuizen: de woning is hierop aangepast.

levensloopbestendige woning
Van bijna elk huis kan een levensloopbestendige woning gemaakt worden!

Waarom uw woning levensloopbestendig maken?

Er komt steeds meer levensloopbestendige nieuwbouw. Deze huizen hebben bijvoorbeeld geen drempels, een inloopdouche, een keuken met inductiekookplaat en een slaapkamer op de begane grond. Alles is gebouwd met het oog op een toekomst waarin iemand minder mobiel is. Het allerbelangrijkste is dat iemand zich veilig door het huis kan verplaatsen en niet bang hoeft te zijn voor ongelukken. Zo kunnen we langer zelfstandig thuis wonen.

 

Voorwaarden levensloopbestendige woning nieuwbouw 

In Nederland wordt steeds meer aandacht besteed aan het nieuwbouwen van levensloopbestendige woningen. Om te bepalen of een woning levensloopbestendig is, wordt er gekeken naar de Toegankelijkheid, Flexibiliteit en Duurzaamheid van de woning. Dit betekent dat de woning niet alleen goed toegankelijk moet zijn voor senioren, maar ook dat de woning eenvoudig aangepast kan worden aan veranderende woonwensen.

 

Helaas zijn dit soort huizen door de huidige situatie in de bouw vaak duur en dus voor veel mensen niet betaalbaar. Daarom is het belangrijk om juist bestaande huizen zo aan te passen dat er lang en veilig gewoond kan worden. Moet er bijvoorbeeld toch iets worden veranderd in de badkamer of keuken? Kies dan voor opties die ook in de toekomst ideaal zijn. 

 

Hoe begint u daar mee?

 

Denk ten eerste goed na over alle plekken in uw huis die mogelijk onhandig of onveilig worden in de toekomst: 

  • Kookt u op gas?
  • Heeft u alleen een ligbad of een douche met instap? 
  • Heeft u een trap of meerdere trappen?
  • Is er op elke etage een toilet aanwezig?
  • Heeft u een onderhouds-intensieve tuin?
  • Zijn er drempels en andere opstapjes? 

Hoe maak ik mijn huis toekomstbestendig?

 

Met de volgende 6 stappen, kunt u uw huis in een levensloopbestendige woning veranderen. Zo bent u klaar voor de toekomst. Zelfs voor een toekomst met zorg. Houd hierbij wel uw eigen situatie in uw achterhoofd, ongetwijfeld zijn lang niet alle opties op u van toepassing.

Woningaanpassing 1: zorg voor opgeruimde en ruime looproutes

 

U kent het vast wel, u let even niet op en hoppa, daar blijft uw grote teen haken achter het randje van uw vloerkleed. Niet handig als u een beetje last heeft van uw evenwicht. Daarom: zorg ervoor dat uw looproutes veilig zijn. Vallen is namelijk een van de meest voorkomende redenen waardoor senioren op de eerste hulp belanden. Onnodig! 

 

Dit is hoe u het doet:
  • Bepaal welke looproutes u het vaakst gebruikt. Haal onnodige obstakels weg.
  • Zorg ervoor dat u geen drempels heeft in huis. Heeft u die wel en zijn ze niet te verwijderen? Dan zijn drempelhulpen ideaal.
  • Als u de mogelijkheid heeft: ga voor brede deuren. Dat is sowieso makkelijk met verhuizen, kleine kinderen en boodschappen, maar ook als u bijvoorbeeld een rollator wilt gebruiken in huis.
  • Verwijder tapijten, vloerkleden en deurmatten die onhandige, omhoog krullende randen hebben. Saai? Denk eens aan een gladgeweven vloerkleed. Mooi, makkelijk schoon te houden en minder kans op struikelgevaar. En als u toch een vloerkleed wil houden, zorg dan voor antislipmatje aan de onderkant en plak aan de onderkant tapijttape aan de randen.
  • Plaats voldoende goede verlichting op uw looproutes.
  • Ruim snoeren zo veel mogelijk op of werk ze netjes weg.
  • Als u last krijgt van duizeligheid is het slim om op uw routes op slimme plekken wandbeugels te plaatsen die u kunt vastpakken wanneer u een duizeling heeft.

 

Natuurlijk is er altijd een kans dat u valt, welke leeftijd u ook heeft, maar met deze aanpassingen en hulpmiddelen verkleint u deze kans aanzienlijk.

Woningaanpassing 2: de keuken

 

De keuken kan een behoorlijk onveilige plek zijn. Niet alleen wanneer u ouder bent, maar ook voor kleine kinderen. Tijd om kritisch naar de keuken te kijken.

 

Dit is hoe u het doet:
  • Vervang uw gasfornuis voor een inductiekookplaat. Die zijn veilig, snel en zuinig.
  • Verwijder hoge en diepe bovenkasten en vervang die door lagere en ondiepe kasten Zo kunt u erbij zonder dat u op een krukje hoeft te staan. Ook makkelijk bij de achterste pannen in dat onderkastje kunnen? Dat kan eenvoudig met lades.
  • Ze de spullen die u vaak gebruikt binnen handbereik.
  • Plaats goede verlichting in uw keuken en onder de hangkasten.
  • Bewaar zware dingen in bovenste laden van de onderkasten, zo hoeft u niet zo veel te tillen.
  • Als u het niet al heeft: laat een brandalarm installeren.
  • Vervang uw gewone kraan voor een makkelijk te bedienen mengkraan.
  • Kunt u niet zo heel lang meer staan? Dan is een kruk om op te zitten handig. Sommige mensen komen via de zorgverzekeraar in aanmerking voor een trippelstoel. Een trippelstoel is verrijdbaar, kan hoog/laag en heeft een rem. Het ideale hulpmiddel om te gebruiken tijdens het koken. Informeer hiernaar bij uw eigen zorgverzekeraar.
  • Zit u in een rolstoel? Dan is een onderrijdbaar aanrecht op uw hoogte perfect.
  • Voor in de keuken zijn allerlei hulpmiddelen te koop, zoals bijvoorbeeld een hulpmiddel voor het openen van flessen of potten die dit klusje vereenvoudigen.

Met een keuken waarbij u bovenstaande tips heeft nagelopen en waar mogelijk heeft toegepast, heeft u de kans op keukenbrand en een valpartij van een krukje een heel stuk naar beneden gebracht.

Levensloopbestendige woning
Een inductie kookplaat is niet alleen veilig, maar ook goed schoon te maken.

Woningaanpassing 3: de badkamer en het toilet

 

Een ligbad is handig als u kleine kinderen heeft, maar als u daarnaast geen douche heeft en dus moet douchen in het bad, kan dat wel eens lastig worden in de toekomst. Zeker in combinatie met gladde tegels op de vloer.

 

Zo pakt u uw badkamer aan:
  • Als het kan, laat uw bad vervangen voor een inloopdouche.
  • Gebruik antislipmatten in uw douche en badkamer, of gebruik antislip-spray of -stickers.
  • Vervang de gewone kraan voor een thermostaatkraan. Nooit meer per ongeluk heel koud of heet water over u heen!
  • Kunt u niet zo lang meer staan? Plaats een douchestoel of kruk en beugels aan de muur. Beugels zijn ook handig in de wc.
  • Is uw toilet te laag? U kunt hem laten vervangen voor een hoger exemplaar of u kunt kiezen voor een toiletverhoger. Een toiletverhoger is een handige en voordelige optie. Er bestaan ook verhogers met armleuningen waardoor u ook makkelijker kun opstaan.
  • Bekijk ook eens dit handige stappenplan voor een senioren badkamer

Woningaanpassing 4: de trap

 

De trap, het kan een opgave zijn deze te gebruiken. Mijn opa kwam op een gegeven moment amper nog boven, omdat hij dan helemaal buiten adem was. Heel vervelend voor hem en ook voor zijn kinderen, die zich steeds zorgen maakten of hij wel veilig van- en naar zijn bed kon komen. Een mooie oplossing hiervoor is een traplift. Vroeger waren deze nogal duur, maar tegenwoordig is het mogelijk om een gebruikte traplift op uw trap te laten plaatsen. Die zijn net zo veilig als nieuwe en vaak duizenden euro’s goedkoper.

 

Uw trap veilig maken:
  • Zorg voor een stevige trapleuning en eventueel een tweede trapleuning. Maar let op: de leuning is er niet om u aan op te hijsen.
  • Plaats antislip-strips op de traptreden.
  • Zorg voor goede verlichting in het trapgat.
  • Kost traplopen u veel moeite? Bekijk dan eens de opties voor een (gebruikte) traplift.

 

Door op tijd een traplift te plaatsen voorkomt u nare valpartijen én houdt u uw energie over voor de dingen die ertoe doen. En wedden dat de kleinkinderen het ook geweldig vinden?

Woningaanpassing 5: de tuin

 

Heeft u een tuin? Geweldig! Tuinieren is ontzettend goed voor lichaam en geest. Maar, eerlijk is eerlijk, het kost ook tijd en energie. Heeft u net het onkruid uit de voortuin getrokken, staat het weer hoog in de achtertuin. Echter, als u zorgt voor slimme beplanting en goede paden, kunt u heel lang genieten van uw tuin zonder dat het teveel tijd kost.

 

Zo doet u het:

  • Een goed tuinontwerp is het halve werk.
  • Bepaal waar u graag zit en waar u graag loopt. Kies daar voor verlichting en voor bestrating die niet glad wordt. Bijvoorbeeld keramische tegels of Geocolor 3.0. Uitgewassen bestrating is vaak ook antislip. Kijkt u in elk geval naar alg-werende tegels.
  • Toch tegels vol met alg? Laat geregeld groene aanslag verwijderen door een specialist om gladheid en daarmee valpartijen te voorkomen. Een betrouwbare partij hiervoor is De Terraskoning
  • Zorg ervoor dat er geen drempels of onhandige opstapjes in de tuin zijn. Als u een scootmobiel of rollator heeft, maakt dit het rijden door uw tuin gemakkelijker.
  • Maak borders niet breder dan 1 meter of 2 meter als u er omheen kunt lopen. Zo kunt u er goed bij.
  • Kies voor vaste planten. Die hebben weinig onderhoud nodig en komen vanzelf weer terug. Bovendien worden ze vaak elk jaar mooier.
  • Zorg voor een waterpunt in de tuin, zo wordt het water geven een fluitje van een cent.
  • Het is belangrijk dat u een schaduwplek in uw tuin heeft. Zeker nu de zomers steeds warmer lijken te worden.
  • Heeft u een groot gazon? Dan kan een robotmaaier een uitkomst zijn.

 

Houd deze tips in uw achterhoofd als u uw tuin aan gaat pakken en u heeft een levendige en veilige tuin, die weinig onderhoud nodig heeft. Hier vind u een handig overzicht om uw tuin onderhoudsvrij te maken, inclusief lijst met geschikte planten.

Woningaanpassing 6: het huis van de toekomst

 

Last but not least: waar heeft u de wasmachine staan? Een alerte lezeres die onlangs een levensloopbestendige woning heeft gekocht,  zag op de bouwtekening dat de wasmachine boven is geprojecteerd. Na hun verbazing hierover geuit te hebben (je wilt alles immers graag gelijkvloers in een levensloopbestendige woning) was eigenlijk de enige optie om een kleine uitbouw te realiseren voor de wasmachine. Wanneer het traplopen minder makkelijk gaat, is het niet wenselijk om nog met volle wasmanden de trap op – en af te gaan. Het is dus aan te raden om goed na te denken over de plek waar u uw wasmachine laat aansluiten.

 

Smart Home producten, slimme apparaten en robots die huishoudelijke taken overnemen, of iemand waarschuwen als u al een tijd niet heeft bewogen. Dit zijn natuurlijk geen woningaanpassingen, maar ze kunnen uw leven wel een stuk makkelijker, veiliger en aangenamer kan maken. Zowel nu als in de toekomst.

 

Het zou best fijn zijn als u niet zelf met de stofzuiger aan de slag hoeft, niet waar? Dit kan met een robotstofzuiger. Die zijn inmiddels al zo slim dat ze bijvoorbeeld zelf teruggaan naar hun laadstation als de accu bijna leeg is. U heeft er bijna geen omkijken naar. Wat wel een punt van aandacht is bij het instellen van de robotstofzuiger: stel hem zo in dat hij z’n werk doet op een moment dat u niet thuis bent of bijvoorbeeld op bed ligt. U wilt niet struikelen over uw stofzuiger!

 

Een andere fijne oplossing is een deurbel met camera. Hiermee kunt u zien wie er voor de deur staat, en kunt u de deur op afstand opendoen. Dat scheelt u een wandeling naar de deur, plus u beslist zelf voor wie u wel en niet open wil doen.

 

Een slimme thermostaat is een handig hulpmiddel die zich aanpast aan uw leefgewoontes. Dus hij weet wanneer u naar bed gaat, en opstaat en past daar de temperatuur in huis op aan. Ook helpt hij u besparen op uw energiekosten en kunt u hem eenvoudig bedienen via uw smartphone.

 

Een mooi ander voorbeeld is de Google Home. Een speaker waaraan u dingen kunt vragen. U vraagt dit apparaat bijvoorbeeld hoe laat het is, om iemand te bellen, om uw favoriete muziek op te zetten, een programma op tv af te spelen of om de verlichting in uw huis aan of uit te doen. Een levensloopbestendige woning kan eigenlijk niet meer zonder domotica.

 

 

💡Vind uw domotica leverancier

 

Bekijk onze leverancierspagina voor een aanbieder van domotica bij u in de buurt.

Robotstofzuiger voor ouderen
Dit futuristische ding is een robotstofzuiger.

Het alternatief: de zorgwoning

 

Een zorgwoning is een complete oplossing voor wie het niet mogelijk is om de bestaande woning volledig aan te passen en de optie heeft om een unit tegen het huis of in de achtertuin te zetten. Zorgwoningen worden gebruikt voor het bieden van mantelzorg bijvoorbeeld.

 

Het zijn complete woningen, inclusief badkamer, keuken, woonkamer en slaapkamer. Het totale gebruiksoppervlak is 52 m2. Het mooie is dat zorgunits zo degelijk zijn dat ze niet alleen geschikt zijn om tijdelijk in de wonen, maar ook als permanente oplossing kunnen worden ingezet. En verandert de zorgbehoefte? Dan kan de unit makkelijk mee veranderen.

 

Een zorgwoning is zo ingericht dat hij voldoet aan alle eisen voor veilig wonen. Bovendien zijn de moderne zorgwoningen mooi om te zien, gezellig in te richten en voldoen aan alle moderne eisen. Zo hebben ze grote ramen en warme houtlook vloeren. Het handige is bovendien dat ze gewoon op de riolering en leidingen van het bestaande huis worden aangesloten.

 

Denk voor de kosten van een zorgwoning aan een vanaf prijs van ca. € 85.000,-. U kunt er mogelijk wel een vergoeding voor krijgen en huren behoort ook tot de opties. 

 

Wilt u meer weten over de opties van een zorgwoning? Vraag dan via dit formulier een brochure aan. Wij zorgen dat een van de door ons geselecteerde partners u voorziet van de juiste informatie.

 

Zorgwoning

 

De kosten

 

Als u deze lijst met tips heeft gelezen, denkt u misschien: ja, mijn badkamer helemaal laten aanpassen? Weet u wel hoeveel dit kost? Dat begrijpen we. Waar zo’n aanpassing voor de een goed te betalen is, heeft de ander het geld misschien niet zo maar op de rekening staan. Daarom bespreken we in deze sectie een aantal opties voor het financieren van huisaanpassingen om uw huis levensloopbestendig te maken. Ik heb het onderverdeeld in twee secties: hypotheek en vergoeding via de overheid.

Financieren deel 1: overwaarde hypotheken en andere bancaire leningen

 

Als u net een huis gekocht heeft, dan kunt u aanpassingen zoals een nieuwe keuken of badkamer misschien meefinancieren in uw hypotheek. Uw hypotheekadviseur kan u daar alles over vertellen.

 

Maar hoe zit dat als u al jaren in hetzelfde koophuis woont en bijvoorbeeld 65-plus bent? Dan is het minder makkelijk om uw hypotheek te verhogen. Dat, terwijl uw overwaarde op dit moment (2021) waarschijnlijk enorm is!

 

In het verleden was het lastig om het vermogen dat vastzit in de stenen los te maken. Tegenwoordig is dat een stuk makkelijker. Helemaal als u bijvoorbeeld ouder bent dan 55 jaar. Er zijn namelijk steeds meer banken die financieringsopties bieden voor senioren. Zo kunt u toch uw overwaarde gebruiken om uw huis om te toveren tot een levensloopbestendige woning, zónder dat u uw huis moet verkopen.

 

Zo werkt de overwaarde hypotheek:

  • De hypotheek moet helemaal of grotendeels zijn afgelost.
  • U moet boven een bepaalde leeftijd zijn.

Op deze voorwaarden kunt u bij een aantal banken uw overwaarde opnemen, kijk hier voor een uitgebreid artikel over opeethypotheken.

Overwaarde gebruiken 

 

Vervolgens bieden de verschillende banken verschillende producten aan:

  • U kunt ervoor kiezen om uit uw overwaarde een maandelijkse uitkering te krijgen, als aanvulling op uw normale inkomen.
  • U kunt er ook voor kiezen om een groot bedrag in een keer op te nemen, bijvoorbeeld voor een verbouwing.
  • Let er wel op hoe de financiering uiteindelijk terugbetaald moet worden. Wordt de bank eigenaar van uw huis en mag u er blijven wonen tot u dat niet meer wilt? Of komt de lening bovenop uw bestaande hypotheek? Bovendien, denk er goed over na wat er gebeurt als de waarde van uw woning zal dalen en wat voor invloed de overwaarde hypotheek heeft op een eventuele erfenis voor uw kinderen.

 

Andere opties zijn de Blijverslening en de Verzilverlening van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn).

opeethypotheek verzilveren
Uw huis kan een mooi spaarpotje zijn.

Financieren deel 2: woningaanpassing via de wmo

 

In sommige gevallen kunnen de woningaanpassingen en hulpmiddelen worden vergoed: door de overheid via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en soms door de zorgverzekering.

 

Dit vergoedt de zorgverzekering:

De zorgverzekering vergoedt veel hulpmiddelen die u persoonlijk nodig heeft. Denk bijvoorbeeld aan hulpmiddelen die worden gebruikt voor verzorging en verpleging op bed, zoals verstelbare bedden, speciale matrassen en glij- en rollakens. Hulpmiddelen zoals een kunstgebit en een bril vallen gedeeltelijk onder het eigen risico.

 

Echte woningaanpassingen zoals een traplift vallen niet onder de zorgverzekering.

 

Dit vergoedt de gemeente:

De Wmo is bedoeld om mensen te helpen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te blijven wonen. Hulpmiddelen die met dit doel gebruikt worden, worden vergoed door de gemeente. De gemeente is namelijk verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wmo.

 

Voorbeelden:

 

Naast aanpassingen van de woning, kunt u via de Wmo ook bijvoorbeeld een scootmobiel of rolstoel (bij gebruik voor langere tijd) aanvragen. Als u een Wmo-indicatie heeft, ontvangt u alles wat u nodig heeft. U betaalt in 2023 een maximale eigen bijdrage van € 19,- per maand. De bijdrage is onafhankelijk van uw inkomen of vermogen.

 

Complete badkamer- of keukenverbouwingen zal de Wmo niet vergoeden, maar wel hulpmiddelen om uw woning en omgeving zo te maken dat u er nog lang veilig en zelfstandig kunt wonen.

 

Om in aanmerking te komen voor de vergoeding van hulpmiddelen via de Wmo moet u een verzoek indienen bij de gemeente.

Tot slot

 

Het is heel verstandig om op tijd na te gaan denken wat u zelf in huis kunt doen om het veiliger te maken. Veel woningaanpassingen zijn eenvoudig te realiseren en maken uw huis veiliger. Naast de gemeente en de zorgverzekeraar kan de woningbouw ook het een en ander betekenen qua woningaanpassingen. 

 

Ergotherapeuten kunnen met u meedenken en weten de weg te vinden in het zorglandschap. Zij kijken met u mee welke oplossingen mogelijk zijn en geven het ook wanneer uw woning niet of voldoende aan te passen valt. Wanneer u op 4 hoog woont met trappen of een u hele kleine badkamer heeft met hoge drempels waar de zorg niet in zou kunnen werken, dan is verhuizen de enige oplossing. 

 

Bent u van plan om te gaan verhuizen kijk dan vooral naar een begane grond woning of een etagewoning die bereikbaar is met een lift die gelijkvloers is. Loop eens door de woning met de gedachte dat u later wellicht met een rollator door het huis gaat, dan zult u zien dat u door een heel andere bril de woning bekijkt en gemakkelijker obstakels ontdekt. We hebben een uitgebreid artikel geschreven over alle soorten seniorvriendelijke woningopties

Hopelijk kunt u met de bovengenoemde woningaanpassingen nog een hele tijd veilig en zelfstandig thuis blijven wonen.

 

Bronnen

‘Vallen eist steeds meer levens’, Trouw (2019)

‘Meer ouderen ernstig gewond na een val’, AD (2019)

VeiligheidNL

AMC over valpreventie en ouderen

Nu te bestellen: De Langer Thuis in Huis Gids!

 

Een papieren gids met alle info over langer thuis wonen (100+ pagina’s)

 

  • Hoe maak ik mijn woning levensloopbestendig?

  • Welke handige hulpmiddelen zijn er?

  • Heb ik recht op vergoedingen?

  • Hoe kan ik woningaanpassingen financieren?

 

Nu in de verkoop voor € 9,95!

 

Meer info

Een levensloopbestendige woning in 6 stappen
>

Cookiemelding


Wij gebruiken cookies om het gebruik van onze website te vergemakkelijken en uw instellingen en voorkeuren te onthouden. Meer informatie over ons gebruik van cookies kunt u vinden in ons privacybeleid. Door op akkoord te klikken gaat u akkoord met het gebruik van cookies op onze website.

Akkoord