Wat zijn pneumokokken en wat kan je ertegen doen?

Pneumokokken zijn bacteriën die vaak de oorzaak zijn van longontsteking, meningitis en andere ernstige infecties. Pneumokokkeninfectie komt vooral voor bij mensen met een relatief lagere weerstand zoals kinderen jonger dan 2 jaar, ouderen, personen met chronische aandoeningen en gezondheidswerkers.

Mensen met chronische aandoeningen zoals astma, COPD of hartfalen zijn daarbij extra gevoelig voor de pneumokokkenziekte. Deze aandoeningen kunnen de longfunctie en de weerstand verminderen, waardoor deze mensen een verhoogd risico hebben op ernstige complicaties. 

Er zijn twee pneumkokkenprikken beschikbaar om tegen deze bacteriën te beschermen. Deze vaccins worden ook wel een “pneumokokken prik” genoemd. De vaccins zijn ontworpen om te beschermen tegen de meest voorkomende stammen van pneumokokken die infecties veroorzaken. De vaccins hebben een gunstig veiligheidsprofiel, zijn effectief en kunnen ernstige infecties door pneumokokken helpen voorkomen.

Volgens onderzoeken zijn de vaccins bijna 100% effectief in het voorkomen van ernstige infecties zoals meningitis en longontsteking. Het is belangrijk om te weten dat de vaccins niet 100% bescherming bieden, maar alleen tegen de typen die in de vaccins zitten. Daarom is het belangrijk om andere preventieve maatregelen te blijven nemen, zoals het wassen van de handen en het vermijden van contact met zieke personen. 

Volgens de Nederlandse Gezondheidsraad (2018) komen jaarlijks tussen de 2500 en 5600 ouderen in het ziekenhuis te liggen met een pneumokokkenlongontsteking, waarvan gemiddeld 15% komen te overlijden. Door hygiënische maatregelen, blijven bewegen, gezond eten en vaccinatie kunnen deze aantallen verminderen. Gezondheidsraad adviseert mensen tussen de 60 en 80 jaar zich te laten vaccineren.

In Nederland wordt het pneumokokkenvaccin gratis aangeboden als onderdeel van het Nationaal Programma Pneumokokkenvaccinatie (NPPV). Meestal wordt het vaccin aangeboden in de vorm van een prik. Ook voor kinderen tussen 2 en 11 maanden oud is het vaccin gratis beschikbaar via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Het wordt aangeraden om eerst te overleggen met uw arts of u in aanmerking komt voor het vaccin en om te bespreken wanneer het vaccin het beste gegeven kan worden. Een reden hiervoor is dat sommige mensen misschien niet in aanmerking komen voor het vaccin vanwege medische redenen, of omdat het al eerder is gevaccineerd. 

In samenwerking met: prikwijzer.nl