Wat is phishing en hoe kunt u zich er tegen beschermen?

Phishing via internetbankieren is de afgelopen jaren flink toegenomen. Deze vorm van fraude met persoonlijke gegevens kan kan u veel (financiële) problemen opleveren. Het vervelende is ook nog eens: de bank vergoedt de geleden schade alleen in hele specifieke gevallen. Het is uw eigen verantwoordelijkheid om phishing te herkennen en er niet in te trappen. Net zoals u ook nooit uw pincode af zou moeten geven aan mensen die u niet kent. In dit blog leest u wat phishing precies inhoudt, hoe u het kunt herkennen en wat u er tegen kan doen.

Wat is phishing?

Phishing is een vorm van internetfraude. Hierbij wordt er ‘gevist’ naar vertrouwelijke identiteitsgegevens en inloggegevens voor bijvoorbeeld internetbankieren. De fraudeurs doen dit door middel van valse mails, sms-berichten, whatsapp-berichten of door het plegen van telefoontjes. Phishing via sms wordt ook wel smishing genoemd, een samenvoeging van sms en phishing. Vaak wordt er gevraagd om uw gegevens op een nagemaakte bankwebsite in te vullen, waardoor de gegevens naar de fraudeurs worden gestuurd. Met uw gegevens kunnen ze misbruik maken van uw identiteit en uw bankrekeningen. Schade van phishing kan oplopen tot honderden, zo niet duizenden, euro’s.

Meestal is phishing gericht op een grote groep mensen maar toch gebeurt het ook steeds vaker dat het bericht specifiek aan één persoon gericht is. Dit wordt spear phishing genoemd. Hierbij gebruiken fraudeurs persoonlijke informatie zoals naam adres of beroep om de mail overtuigender over te laten komen.

Hoe herkent u phishing?

Helaas worden criminelen steeds beter in het maken van valse e-mails en het namaken van bankwebsites. Wij hebben voor u een korte checklist gemaakt om deze phishing-mails toch te herkennen:

• Als uw inbox de mail als spam heeft gemarkeerd is dit vaak al een slecht teken.
• Controleer de afzender, zowel op mailadres als telefoonnummer; deze wijkt vaak af van wat u gewend bent.
• Het bericht bevat een hyperlink naar een website waar u uw persoonlijke gegevens of inlogcodes moet invullen; klik nooit op deze link! Uw bank zet zulke links nooit in een e-mail. Wilt u inloggen of en internetbankieren? Typt u dan altijd zelf het webadres van uw bank in of log in via de app van uw bank.
• Bestudeer het taalgebruik in de mail; een phishing-mail bevat vaak taalfouten en is onprofessioneel in schrijfstijl.
• Let op de toon in de mail; phishing-mails hebben soms een dwingend karakter, ze bieden u een beloning aan of dreigen met boetes als u niet snel actie onderneemt.

Op deze informatieve flyer van veiligbankieren.nl ziet u een voorbeeld van een phishing mail en hoe u deze kunt herkennen.

Deze drie dingen doet uw bank nooit

Houdt u deze drie dingen altijd in uw achter hoofd als u een bericht van ‘uw bank’ krijgt:

1. Vragen om persoonlijke gegevens (via telefoon/email/sms/whatsapp)
   Uw bank zal nooit uw inloggegevens vragen. Verstrek deze gegevens nooit per mail. Ook via de telefoon zal de bank u nooit om deze gegevens vragen. Soms bellen of whatsappen criminelen en doen ze zich voor als bankmedewerkers om zo uw gegevens te krijgen. Zodra hier om gevraagd wordt, kunt u het beste ophangen en dit melden bij uw bank.
2. Vragen om uw betaalpas of creditkaart op te sturen
   Uw bank zal nooit vragen om een oude betaalpas of creditkaart op te sturen om bijvoorbeeld te laten recyclen. U krijgt van uw bank automatisch ruim voor het verlopen van uw pas een nieuwe bankpas toegestuurd met de instructies om de oude kaart door te knippen en weg te gooien.
3. Een terugbetalingslink opsturen
   Als u geld moet terugkrijgen van de bank in welke situatie dan ook, zal uw bank dit nooit via een terugbetalingslink doen. Banken storten op deze manier geen geld terug. 

Hoe kunt u phishing tegengaan?

Wees alert

Bekijk mailtjes van uw bank of andere organisaties altijd goed. Gebruik zo nodig onze checklist van hierboven. Klopt de email van de afzender wel? Staan er geen taalfouten in? Bij twijfel kunt u altijd bellen met uw bank, dan helpen de bankmedewerkers u verder.

Checkjelinkje.nl wordt door de politie aangeraden als handige site waarop u de veiligheid van een hyperlink kunt controleren voordat u erop klikt.

Phishing melden bij uw bank

Als u denkt een phishing-bericht te hebben ontvangen, meld dit dan altijd bij uw bank. Banken sporen valse afzenders en valse websites op en laten deze blokkeren. Hier kunnen ze uw hulp goed bij gebruiken.

Veiligheid voorop

Goede online beveiliging kan een hoop problemen voorkomen. Verander daarom uw wachtwoorden regelmatig en gebruik niet te vaak dezelfde wachtwoorden. Bewaar ook uw pinpas apart van uw pincode en geef nooit zomaar gevoelige informatie af. En tot slot: klik nooit zomaar ergens op!

Veel voorkomende phishing

Grotere platformen en websites zijn voor fraudeurs interessant om in te zetten voor phishing. Websites die veel worden misbruikt voor phishing zijn onder andere Marktplaats, mijnoverheid.nl, digiD en GGD dus wees altijd extra op uw hoede bij het gebruik van deze diensten.

Wat te doen als u toch slachtoffer bent geworden van phishing?

Helaas kan het ondanks alle maatregelen toch gebeuren dat u slachtoffer wordt van phishing. Meld uw situatie zo snel mogelijk bij uw bank. Banken hebben strenge regels opgesteld voor het geheel of gedeeltelijk vergoeden van de schade van phishing, zolang het slachtoffer niet grof nalatig is geweest. De kans om in aanmerking te komen voor zo’n vergoeding is niet zo groot, de verantwoordelijkheid om hier voorzichtig mee om te gaan ligt dus grotendeels bij uzelf.

Om de politie te helpen phishing tegen te gaan is het belangrijk dat u dit bij hen meldt en hiervan aangifte doet. Dit kan bij uw lokale politiebureau.

Bronnen 

De Nederlandse Politie
Veiligbankieren.nl
Fraudehelpdesk