Vitaal ouder worden door een gezonde leefstijl, klinkt dat niet aantrekkelijk? Een gezonde leefstijl bestaat uit de juiste voeding, voldoende beweging, weinig alcohol en vooral geen tabak en drugs. Dat is geen geheim. Maar heeft u wel eens gehoord van de Blue Zones leefstijl? Blue Zones zijn gebieden op de wereld waar mensen op een gezonde manier oud worden, vaak zonder chronische ziekten en mentale aftakeling. 

De levensverwachting in Nederland ligt met 80 jaar voor mannen en 83 jaar voor vrouwen hoog. Het CBS verwacht zelfs dat de levensverwachting in 2070 tot 87,6 jaar voor mannen en 91 jaar voor vrouwen zal stijgen. Prachtige leeftijden, maar toch staat Nederland wereldwijd niet eens in de top 10 als we kijken naar de levensverwachting. In de top 10 prijken namelijk de zogenaamde blue zones.  

Wat zijn de blue zones precies?

Er zijn wereldwijd vijf gebieden geïdentificeerd waar de bewoners opvallend gezond, vitaal en gelukkig hoogbejaard worden. Meer dan waar ook ter wereld. De mensen in deze blauwe zones leven gemiddeld zo’n 10 jaar langer dan op andere plekken. Ze worden niet alleen ouder dan 100 jaar, maar blijven ook tot op hoge leeftijd vitaal en actief. 

De Amerikaanse Dan Buettner identificeerde vijf ‘blue zones’: 

• Sardinië, Italië
• Icaria, Griekenland
• Okinawa, Japan
• Nicoya, Costa Rica
• Loma Linda gemeenschap in Californië, Verenigde Staten

Deze gebieden liggen verspreid over de hele wereld. Toch ontdekte Buettner dat chronische ziekten en mentale aftakeling weinig voorkwamen onder de oude bewoners van alle blue zones. Mensen worden er dus op een gezonde manier oud. 

Demografisch onderzoeker Michel Poulain en dokter Gianni Pes stelden vast dat iedere blue zone unieke kenmerken heeft. Op het bergachtige Sardinië verbouwen de bewoners hun eigen voedsel en wijn. Ook hoeden ze schapen en geiten voor vlees. Op het eiland Icaria geldt een Mediterraans dieet met veel olijfolie, rode wijn en zelfverbouwde groenten. De bewoners van Okinawa eten vaak plantaardig en beoefenen veel tai-chi. De inwoners van Nicoya hebben dankzij hun actieve rol in de hechte gemeenschap een duidelijk levensdoel. En religie en gemeenschap spelen een belangrijke rol voor de bewoners van Loma Linda. 

9 tips voor een gezonde, blue zone leefstijl

De blue zones zijn hét voorbeeld dat een gezonde leefstijl bijdraagt aan vitaal en gelukkig ouder worden. In de verschillende blue zones ligt de nadruk op verschillende kenmerken. Toch delen de bewoners van de vijf gebieden overeenkomsten qua leefstijl. Daarom delen we 9 leefstijltips waarmee u vitaal, actief en gelukkig oud kunt worden. 

1. Beweging

In onze samenleving zitten we veel. Daarom gaan we vaak bewust sporten om aan onze dagelijkse beweging te komen. We wandelen, fietsen of beoefenen andere sporten. De bewoners van de blue zones zijn heel actief, zelfs op hoge leeftijd. Opvallend is dat zij niet sporten, maar dat hun dagelijkse activiteiten zorgen voor veel beweging. Denk aan het verbouwen van voedsel in de tuin of het huishouden, zonder mechanische hulpmiddelen. 

2. Gevarieerde voeding van eigen bodem

Voeding van eigen bodem, puur en vers. Dat is een belangrijk kenmerk van de blue zones leefstijl. Het eetpatroon bestaat voor een groot deel uit gevarieerde, plantaardige voeding van eigen land. Denk aan groene groenten, bonensoorten, soja en linzen. Ook vette vis staat een paar keer per week op het menu. Vlees en zuivel worden heel weinig gegeten. Wanneer er vlees gegeten wordt, is dat van eigen dieren. Tussendoortjes bestaan niet uit ongezonde snacks, maar uit vers fruit en noten. 

3. Minder calorieën

In tegenstelling tot ons, eten de bewoners van blue zones de kleinste maaltijd aan het einde van de dag. In de avond wordt er zelfs niet of nauwelijks meer gegeten. Door kleiner servies te gebruiken, zorgen ze ervoor dat ze tijdig stoppen met eten. Namelijk als ze 80% voldaan zijn. Zo blijft de dagelijkse calorie-inname op een gezond niveau. 

4. Rode wijn 

De blue zones bewoners drinken weinig alcohol. Wel staat er regelmatig rode wijn op het menu. Laten we voorop stellen dat alcohol niet gezond is. Zo wijst het voedingscentrum ons hier ook duidelijk op. Echter is rode wijn waarschijnlijk de toevoeging aan het Blue Zones-dieet door resveratrol, een antioxidant dat specifiek in rode wijn zit. Het kan echter ook zijn dat een glaasje rode wijn aan het eind van de dag de stress vermindert en dat is dan, zeker vanuit holistisch oogpunt, weer goed voor uw algehele gezondheid.

5. Sociale gemeenschap

Opvallend is dat de bewoners van de blue zones allemaal leven in een sociale gemeenschap. Zonder elkaar is deze manier van leven niet haalbaar. Door met elkaar gezond te leven en elkaar te helpen, krijgen overgewicht en eenzaamheid geen kans. Ook geeft de gemeenschapszin een positief, veilig gevoel. 

6. Levensdoel

Alle bewoners van de blue zones spelen een rol in de gemeenschap. Iedereen heeft daardoor een levensdoel. Er is geen sprake van een pensioen, waarna uw rol in de gemeenschap verdwijnt. Nee, de bewoners blijven actief en van waarde voor de samenleving. Ze houden een doel in het leven. Het draait niet om status of geld, maar om passie. Om datgene te blijven doen wat energie geeft. 

7. Spiritualiteit en religie

Een opvallend kenmerk van de blue zones is dat 98% van de bewoners tot een geloofsgemeenschap behoort. Volgens Dan Buettner draagt betrokkenheid bij spiritualiteit of religie bij aan een verlengde levensverwachting. Men leert daarbij omgaan met stress en teleurstellingen, wat leidt tot een hogere kwaliteit van leven. 

8. Minder stress

Omgaan met stress is ingebakken in de blue zones. Bewoners leren ermee omgaan vanuit hun religie of spirituele overtuiging. Maar rust nemen is ook volledig ingebouwd in het dagelijkse leven. Een siësta, een meditatie of gewoon even niksen. Het hoort allemaal bij het leven in de blue zones. Zo verkleint de kans op hoge bloeddruk, angst en depressie aanzienlijk. 

9. Familie en vrienden

Familie en vrienden staan op nummer 1 in de blue zones. Van een bejaardenhuis of verzorgingshuis is geen enkele sprake. Ouders en grootouders worden liefdevol in huis opgenomen. Zo delen de bewoners de voorspoed en tegenslagen van het leven met elkaar. Sociale contacten maken het leven plezierig. Eenzaamheid krijgt zo geen kans. 

Holistische leefstijl in de blue zones

De leefstijl in de blue zones wordt gekenmerkt door een holistische benadering. Dit betekent dat ze leven naar het uitgangspunt dat lichaam, persoon en ziel één zijn. Alles staat met elkaar in verbinding. Wat u denkt, voelt, doet en ervaart. Wie goed zorgt voor zijn leefomgeving, zorgt goed voor zichzelf. Dat gaat niet alleen om de mensen om u heen, maar ook om de dieren en natuur. 

Een holistische leefstijl draait dus niet alleen om een gezond lichaam, maar zeker ook om een gezonde geest. En dat is precies wat we terugzien in de blue zones. Te veel spanning en druk leiden tot lichamelijke klachten. Voor een gezonde leefstijl is een goede balans cruciaal. Meditatie, ontspanning en ruimte voor emoties zijn daarom net zo belangrijk als de juiste voeding, veel beweging en gemeenschapszin. 

Zelf aan de slag met de blue zones leefstijl

Spreekt deze manier van oud worden u aan? Pas de principes van de blue zones leefstijl dan zoveel mogelijk toe in uw dagelijks leven. Misschien is het verbouwen van uw eigen voedsel lastig. Gelukkig kunt u ook op een andere manier bewust met voeding omgaan. 

• Eet zoveel mogelijk natuurlijke producten en probeer sterk bewerkt voedsel zo veel mogelijk te vermijden (o.a. de bekende pakjes & zakjes).
• Kies voor gevarieerde voeding met veel vitaminen en mineralen.
• Vermijd toegevoegde suikers en transvetten.
• Eet dagelijks minimaal 250 gram groente en zorg voor vezelrijke voeding, zoals linzen, havermout, lijnzaad en chiazaad. En drink minimaal twee liter water per dag. 

Laat u inspireren door de holistische blue zones leefstijl!